Kompleksowa diagnostyka kardiologiczna:
1. Elektrokardiogram (EKG)
Jest podstawowym badaniem we wszystkich chorobach serca. Jest to zarejestrowana elektryczna aktywność serca przy pomocy elektrod zamocowanych na skórze klatki piersiowej. Pozwala na ocenę rytmu i częstości pracy serca oraz umożliwia wykrycie uszkodzenia mięśnia sercowego.
W czasie badania pacjent ułożony jest w pozycji leżącej z odkrytymi kończynami i klatką piersiową. Elektrody przymocowuje się na kończynach górnych i dolnych oraz klatce piersiowej przy pomocy specjalnych uchwytów lub przyssawek. Podczas badania należy pozostać w bezruchu, ponieważ skurcze mięśni zaburzają zapis. Wynik w postaci graficznego wykresu jest interpretowany przez lekarza. Całe badanie trwa około 5 minut.
Przygotowanie do badania
EKG jest badaniem nieinwazyjnym czyli nienaruszającym tkanek ciała. Jest badaniem bezbolesnym i nie związanym z żadnym ryzykiem dla pacjenta. Nie wymaga specjalnego przygotowania lub opieki po wykonanym badaniu. Przed badaniem należy jedynie odpocząć przez kilkanaście minut. Wynik badania wymaga oceny lekarza.
Wykonywane podczas każdej wizyty lekarskiej
Lekarz interpretujący: Mariusz Kret, Marek Skura
2. Echo serca (Badanie echokardiograficzne, USG serca) wykowywane najwyższej klasy aparatem usg (M - Mode, Doppler, Color Doppler, Doppler tkankowy)
Polega na oglądaniu serca aparatem USG wzbogaconym o możliwość pomiaru przepływu krwi przez serce. Echo serca jest wykonywane w celu oceny budowy i pracy zastawek serca naturalnych lub sztucznych, pomiaru wielkości i pracy komór serca, grubości jego ścian oraz diagnostyki wad serca. To badanie pozwala również zdiagnozować obecność płynu w worku osierdziowym (worku otaczającym serce) lub skrzeplin w jamach serca. Wskazane zwłaszcza u chorych z chorobą wieńcową, nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością krążenia, kardiomiopatią, zapaleniem mięśnia sercowego, wsierdzia lub osierdzia, zaburzeniami rytmu, po zawale serca.
Opis badania
Pacjent jest ułożony na wznak lub na lewym boku rozebrany do pasa, lewa ręka uniesiona za głowę. Na głowicę aparatu (urządzenie w kształcie małego cylindra, które wysyła i odbiera fale dźwiękowe) nakładany jest żel a następnie głowicę przykłada się pod różnymi kątami do klatki piersiowej w okolicy serca i przesuwa badając poszczególne części serca. Obraz serca jest pokazywany na specjalnym monitorze oraz odpowiednio interpretowany przez lekarza. Całe badanie trwa 20 - 30 minut. Przygotowanie do badania. Echo serca jest badaniem nieinwazyjnym czyli nie naruszającym tkanek organizmu. Jest badaniem bezbolesnym i nie związanym z żadnym ryzykiem dla pacjenta. Jest bezpieczne dla osób w każdym wieku, także dzieci i kobiet w ciąży. W razie potrzeby można je powtarzać wielokrotnie bez dodatkowego zagrożenia dla pacjenta. Nie wymaga żadnych szczególnych przygotowań ani opieki po badaniu. Przed badaniem można normalnie jeść oraz pić.
Lekarz wykonujący i opisujący badanie: Mariusz Kret
3. Próba wysiłkowa (Test wysiłkowy EKG na bieżni ruchomej)
Pozwala na wykrycie zmian czynności elektrycznej serca (świadczących np. o niedokrwieniu mięśnia sercowego) pojawiających się w czasie wysiłku. Jest najlepszym nieinwazyjnym badaniem wykrywającym chorobę wieńcową.
Wskazania do wykonania badania:
Opis badania
Badanie może być przeprowadzone w odpowiednio wyposażonym gabinecie. Wymagana jest obecność lekarza. Przed badaniem po przygotowaniu skóry (wygolenie włosów i odtłuszczeniu alkoholem lub benzyną) naklejane są elektrody do EKG na klatkę piersiową oraz mankiet do mierzenia ciśnienia. Przed rozpoczęciem badania wykonywane jest EKG. Następnie rozpoczyna się test od powolnego spacerowania na bieżni. Co 3 minuty zwiększany jest kąt nachylenia i prędkość przesuwu bieżni co odbierane jest przez pacjenta jako marsz coraz szybszym krokiem pod coraz większą górkę. Pacjent jest proszony o informowanie o wszelkich niepokojących objawach takich jak ból w klatce piersiowej, zawroty głowy, duszność albo duże zmęczenie. Systematycznie zapisywane jest ciśnienie tętnicze krwi i EKG. Test trwa około 20 minut. Jest przerywany po osiągnięciu przewidywanej dla wieku częstości akcji serca, wystąpieniu dolegliwości lub pojawieniu się zmian w EKG. Po jego zakończeniu lekarz analizuje i opisuje wyniki testu Wynik badania przekazywany jest w formie opisu z dołączonymi zapisami EKG. Test wysiłkowy pozwala na ocenę funkcji serca w odpowiedzi na zwiększony wysiłek fizyczny. Test wysiłkowy umożliwia wykrycie choroby serca we wczesnym stadium i pozwala rozpocząć leczenie by nie dopuścić do stanu kiedy objawy będą zauważalne w spoczynku. Po zawale serca test wysiłkowy pomaga ocenić jaki rodzaj ćwiczeń jest korzystny dla rehabilitacji serca a jaki może spowodować uszkodzenia.
Przygotowanie do badania
Badanie to jest badaniem nieinwazyjnym i może być powtarzane wielokrotnie. Wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku. Zaleca się powstrzymanie od palenia papierosów, jedzenia, picia na około 4 godziny przed testem. Zalecane jest również aby założyć wygodne buty i strój. Przed badaniem należy poinformować lekarza wykonującego badanie o aktualnie przyjmowanych lekach, przebytych chorobach serca, miażdżycy zarostowej kończyn dolnych. W dniu badania pacjenci przyjmujący na stałe leki powinni przyjąć codzienną dawkę - chyba, że lekarz kierujący na badanie zdecyduje inaczej. W trakcie testu bardzo ważne jest, żeby informować o wszelkich objawach związanych z jego przebiegiem. Test będzie zatrzymany gdy wystąpi którykolwiek z niepokojących objawów: ból w klatce piersiowej, bóle i zawroty głowy, zaburzenia widzenia, duszność albo duże zmęczenie. Po badaniu wskazany jest kilkunastominutowy odpoczynek w poczekalni przed gabinetem. Z wynikiem badania należy zgłosić się do lekarza prowadzącego.
Lekarz wykonujący i opisujący badanie: Mariusz Kret
4. Holter EKG (całodobowe badanie EKG metodą Holtera; 24-godzinne monitorowanie EKG)
Badanie holterowskie (metodą Holtera - nazwa badania pochodzi od nazwiska twórcy tej metody) polega na ciągłym monitorowaniu rytmu i częstości pracy serca oraz zmian niedokrwiennych w zapisie EKG przez ok. 24,48 godzin, max nawet do 7 dni. Pozwala to ocenić pracę serca nie tylko w spoczynku ale i w trakcie wykonywania codziennych czynności. Umożliwia ocenę nierównego, zbyt szybkiego lub wolnego bicia serca, pojawiającego się o różnych porach dnia i nocy a także bezbłędnie wykrywa bezbólowe niedokrwienie mięśnia sercowego. Często badanie umożliwia powiązanie objawów odczuwanych przez pacjenta; takich jak zawroty głowy, uczucie kołatania serca, duszność, ból w klatce piersiowej; ze zmianami w EKG. Badanie umożliwia również ocenę pracy rozrusznika serca. Wskazaniem do badania jest też poszukiwanie kardiologicznych przyczyn omdleń lub zasłabnięć.
Opis badania
Elektrody są umiejscowione na klatce piersiowej a kable od nich są podłączone do małego, przenośnego urządzenia na baterie (wielkości walkmena, które rejestruje zapis EKG. Urządzenie zapisujące jest utrzymywane przez pas zapięty wokół bioder. Rejestratora nie zdejmuje się w czasie snu. W trakcie badania pacjent powinien wykonywać zwykłe codzienne czynności oraz sporządzać notatki w których opisuje czas posiłków, spacerów, kierowania pojazdem itp.; jak również pojawienie się objawów takich jak kołatanie serca, zawroty głowy, duszność, bóle serca.
Po zakończeniu badania lekarz analizuje zapis badania i notatki pacjenta. Podczas badania pacjent nie powinien ograniczać codziennej aktywności fizycznej. Czynność serca powinna być rejestrowana podczas normalnego dnia (praca, codzienne czynności domowe, aktywny wypoczynek, sen). Badaniem metodą Holtera można wykryć napadowe, krótkotrwałe zaburzenia rytmu serca, które mogą być niewykrywalne w pojedynczym badaniu EKG. Ponadto badanie to pozwala lekarzowi znaleźć związek z objawami odczuwanymi przez chorego i jego pracą serca.
Wskazane u każdego chorego z niewydolnością krążenia, zaburzeniami rytmu serca, po zawale serca.
Przygotowanie do badania
Badanie metodą Holtera jest badaniem nieinwazyjnym czyli nienaruszającym tkanek ciała. Jest badaniem bezbolesnym i nie niesie ze sobą żadnego ryzyka. W dniu badania pacjenci przyjmujący leki na stałe powinni przyjąć codzienną dawkę - chyba, że lekarz kierujący zdecyduje inaczej. Zaleca się wzięcie prysznica lub kąpieli przed badaniem, bo nie będzie można tego zrobić w jego trakcie (rejestratory nie są wodoodporne). Przed umieszczeniem elektrod skóra jest odtłuszczana spirytusem lub benzyną. U mężczyzn w miejscu przyłożenia elektrod skóra musi być wygolona. W razie odklejenia elektrod należy je umieścić w tym samym miejscu i przykleić plastrem. W przypadku odłączenia się przewodu od elektrody przyklejonej do skóry należy go ponownie podłączyć (zwykle połączenie na zatrzask). Po 24 godzinach aparat jest zdejmowany w przychodni a zapisane dane oceniane przez lekarza.
Lekarz opisujący: Mariusz Kret
5. Holter ciśnieniowy (24-godzinne monitorowanie ciśnienia tętniczego)
Polega na całodobowym monitorowaniu ciśnienia tętniczego. Pomiary wykonywane są co 30 minut podczas dnia oraz co 1-2 godziny w nocy - niezależnie od pacjenta. Badanie to służy do wykrywania nadciśnienia, pozwala również rozpoznać tzw. nadciśnienie białego fartucha czyli wzrost wartości ciśnienia jedynie podczas pomiaru w gabinecie lekarskim, ocenia też skuteczność leczenia nadciśnienia. Przez cały czas na jednym ramieniu założony jest mankiet do pomiaru ciśnienia połączony z rejestratorem wielkości walkmena noszonym na pasku, który posiada automatyczną pompę i jest zasilany za pomocą baterii. W dniu badania pacjenci przyjmujący na stałe leki powinni przyjąć codzienną dawkę - chyba, że lekarz kierujący na badanie zdecyduje inaczej.
Zaleca się wzięcie prysznica lub kąpieli przed badaniem, ponieważ rejestratory nie są wodoodporne - nie można się w nich kąpać. Badanie trwa około 24 godziny. Pacjent nie powinien ograniczać codziennej aktywności fizycznej - badanie ma sens, jeśli rejestruje ciśnienie podczas normalnego dnia (praca, codzienne czynności domowe, aktywny wypoczynek, sen). Po 24 godzinach aparat jest zdejmowany w Przychodni, a zapisane dane oceniane przez lekarza.
Lekarz interpretujący: Marek Skura, Mariusz Kret